Ιστορία των αντιβιοτικών και η εξέλιξή τους – Αλεξάντερ Φλέμινγκ: Ο γιατρός που ανακάλυψε την πενικιλίνη
Ξέρετε, πότε ανακαλύφθηκε η πενικιλίνη;
Ήταν η 28η Δεκεμβρίου και ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ κρατούσε ένα καθημερινό ημερολόγιο. Λίγο πριν την Πρωτοχρονιά είχε φτάσει κοντά στην ανακάλυψη της πενικιλίνης.
“Όταν ξύπνησα το πρωί” έγραψε ο σκωτσέζος φυσικός, “ασφαλώς και δεν είχα στο μυαλό μου ότι θα φέρω την επανάσταση στην Ιατρική ανακαλύπτοντας το πρώτο αντιβιοτικό στον κόσμο. Υποθέτω όμως πως αυτό ακριβώς έκανα!”
Στην πραγματικότητα, δεν ήταν μόνος του σε αυτό το εγχείρημα, ούτε ποτέ ισχυρίστηκε κάτι τέτοιο.
Ανακάλυψε την πενικιλίνη μετά τις διακοπές
Στην πορεία της ιστορίας, ο Φλέμινγκ ήταν εκείνος που έκανε την ανακάλυψη όταν επέστρεψε από τις διακοπές του, αμελώντας, όπως συνήθιζε, να πλύνει τα σκεύη του.
Κατάλαβε ότι πολλά από τα δισκία μικροβιακών καλλιεργειών είχαν μολυνθεί από ένα μύκητα. Αργότερα, όταν έπρεπε να εξηγήσει σε έναν επισκέπτη την έρευνά του, ανέσυρε κάποια από τα δισκία που δεν είχαν βυθιστεί στο απορρυπαντικό.
Η μούχλα και τα βακτήρια
Εκείνο που παρατήρησε ήταν μία ζώνη γύρω από τη μούχλα που φαινόταν να είναι απαλλαγμένη από βακτήρια.
Αυτό υπονόησε ότι η μούχλα παρήγαγε κάποια ουσία που κατέστρεφε τα βακτήρια. Έτσι, ανακάλυψε ότι ο μύκητας ανήκε στο γένος Penicillium, απ’ όπου και προέκυψε το όνομα “πενικιλίνη“. Αρχικά, δεν ήταν αισιόδοξος για τη σημασία αυτής της ανακάλυψης, φοβούμενος ότι δεν θα είχε αποτέλεσμα στο ανθρώπινο σώμα λόγω της δυσκολίας στην παραγωγή της σε μεγάλη κλίμακα.
Η ιατρική κοινότητα δεν τα υποδέχθηκε τα ευρήματα με χαρά
Αν και δημοσίευσε τα ευρήματά του, η ιατρική κοινότητα δεν τα υποδέχθηκε με την αναμενόμενη ενθουσιώδη αντίδραση.
Κατά τη διάρκεια του 1930, προσπάθησε να βελτιώσει την ουσία για μαζική παραγωγή, αλλά αντιμετώπισε δυσκολίες. Μετά την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το 1940, εγκατέλειψε την προσπάθεια.
Ευτυχώς, άλλοι ανέλαβαν το έργο και κατάφεραν να αναπτύξουν μια εξευγενισμένη μορφή της πενικιλίνης εγκαίρως για να βοηθήσουν τους τραυματίες μετά την Απόβαση στη Νορμανδία. Το 1943, η πενικιλίνη παρασκευάστηκε βιομηχανικά και έγινε ένα από τα ισχυρότερα σύγχρονα θεραπευτικά μέσα.
Ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ, που γεννήθηκε στη Σκωτία, είχε συμμετάσχει στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και είχε υπηρετήσει ως επίατρος σε ένα βρετανικό νοσοκομείο στο Παρίσι.
Οι αντίξοες συνθήκες αυτής της περιόδου τον έκαναν να αφιερωθεί στη μικροβιολογία. Το 1928, παρατήρησε την καταστροφή μιας καλλιέργειας σταφυλοκόκκου που είχε μολυνθεί από μούχλα, αντί να πετάξει το χαλασμένο πειραματικό υλικό, αποφάσισε να το εξετάσει περαιτέρω.
Τα ευρήματά του οδήγησαν στην ανακάλυψη της πενικιλίνης, μιας ουσίας που άλλαξε την ιστορία της ιατρικής.
Παρά την επιτυχία της ανακάλυψης, προειδοποίησε για τη χρήση της πενικιλίνης, προτείνοντας να χρησιμοποιείται μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο και υπό κατάλληλες οδηγίες, για να αποφεύγεται η ανάπτυξη ανθεκτικών στελεχών βακτηρίων.
Ο Φλέμινγκ πέθανε το 1955 από καρδιακή προσβολή στο σπίτι του στο Λονδίνο. Η κληρονομιά του συνεχίζει να ζει μέσα από την αναγνώριση της σπουδαιότητας της πενικιλίνης και της συνεισφοράς του στην ιατρική επιστήμη.