Η Παναγία μας έχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά των Ορθόδοξων Χριστιανών και όχι μόνο. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός ότι εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες και κορίτσια σε όλη τη χώρα έχουν το όνομα της. Οι εικόνες Παναγίας είναι από τις πρώτες που τοποθετούνται σε κάθε εικονοστάσι και συνήθως είναι αντιγραφές διάσημων απεικονίσεων της Θεοτόκου αφού υπάρχουν πολλές και διάφορες. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι μία εικόνα της Παναγίας υπάρχει σε κάθε σπίτι Χριστιανών Ορθόδοξων στην Ελλάδα.
Εννοείται ότι δεν είναι όλες οι εικόνες Παναγίας ίδιες. Υπάρχουν εικόνες πολύ φθηνές οι οποίες είναι και σχετικά απλής ποιότητας και πολύ ακριβές οι οποίες συχνά έχουν δουλευτεί στο χέρι από επαγγελματίες αγιογράφους. Με άλλα λόγια, υπάρχουν της Παναγίας για όλα τα βαλάντια και για όλα τα γούστα. Ας δούμε κάποια πράγματα που πρέπει να ξέρετε για τις εικόνες της Παναγίας και το πώς μπορείτε να αποκτήσετε πανέμορφες, Βυζαντινού τύπου εικόνες σε πολύ χαμηλές και οικονομικές τιμές.
Εικόνα ή αγιογραφίες Παναγίας;
Κάτι που συχνά μπερδεύει ο κόσμος είναι η διαφορά ανάμεσα στην εικόνα και την αγιογραφία. Οι εικόνες συνήθως είναι εκτυπώσεις οι οποίες γίνονται είτε απευθείας πάνω στο ξύλο είτε με την «ενσωμάτωση» φωτογραφιών πάνω σε αυτό. Σκοπός είναι να μοιάζει η εικόνα σαν να έχει φιλοτεχνηθεί από το χέρι κάποιου αγιογράφου και όχι σαν μία απλή εκτύπωση φωτογραφίας. Οι αγιογραφίες από την άλλη είναι δουλεμένες στο χέρι από καλλιτέχνες που λέγονται αγιογράφοι. Μπορεί να είναι αντίγραφα γνωστών εικόνων της Ορθοδοξίας ή να είναι και «πρωτότυπες» δημιουργίες των αγιογράφων. Είτε μιλάμε για εικόνες είτε για αγιογραφίες, ξεχωρίζουν αυτές που είναι Βυζαντινής τεχνοτροπίας.
Τι εννοούμε όταν λέμε βυζαντινές εικόνες;
Πριν ξεκινήσουμε να μιλάμε για εικόνες Παναγίας και αγιογραφίες, θα ήταν καλό να ξεκαθαρίσουμε τον όρο βυζαντινή εικόνα. Εννοείται ότι οι βυζαντινές εικόνες είναι πολύ ακριβές αφού είναι κειμήλια από την εποχή του Βυζαντίου και μάλιστα πολλές φορές έχουν και αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Όταν ένα κατάστημα με εκκλησιαστικά είδη λέει ότι πουλάει βυζαντινές εικόνες, εννοεί ότι οι εικόνες του είναι βυζαντινής τεχνοτροπίας, μοιάζουν δηλαδή με τις εικόνες που φιλοτεχνούσαν οι αγιογράφοι κατά την περίοδο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Μπορεί να είναι και αντίγραφα γνωστών Βυζαντινών εικόνων. Γενικά, να γνωρίζετε ότι είναι αδύνατον να βρείτε αυθεντικές Βυζαντινές εικόνες σε ένα απλό κατάστημα με εικόνες κι εκκλησιαστικά είδη.
Πως καθορίζονται οι τιμές;
Εννοείται ότι οι αγιογραφίες είναι πάντα πιο ακριβές από τις εικόνες αφού συνήθως μιλάμε για χειροποίητα έργα τέχνης. Όσον αφορά τις εικόνες, το κόστος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ποιότητα της εκτύπωσης και την ποιότητα του υλικού της εικόνας καθώς και το μέγεθος. Μία εικόνα με εκτύπωση πάνω στο ξύλο είναι πιο ακριβή από μία που στην ουσία είναι μία φωτογραφία κολλημένη πάνω στο ξύλο. Οι διαφορές στην ποιότητα είναι εμφανείς και γι’ αυτό μπορεί να βρει κανείς μία εικόνα Παναγίας με λιγότερο από 10 ή 20 Ευρώ και μία που να κοστίζει και παραπάνω από 100 ή 200. Όπως είπαμε και πριν,
υπάρχουν εικόνες για όλα τα πορτοφόλια έτσι ώστε να μπορούν όλοι οι πιστοί να έχουν μία εικόνα της Παναγίας μας στο εικονοστάσι τους.
Όσον αφορά τις αγιογραφίες, εδώ τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά από τις τυπικές εικόνες Παναγίας. Η τιμή μιας αγιογραφίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον καλλιτέχνη αλλά και από το αν είναι μία «πρωτότυπη» δημιουργία ή αντίγραφο άλλης εικόνας. Εννοείται ότι μία αγιογραφία «κατά παραγγελία» θα είναι πιο ακριβή από ένα αντίγραφο. Αν θέλετε μία μοναδική αγιογραφία, σας συνιστούμε να κάνετε μία έρευνα στην αγορά, να μιλήσετε με αγιογράφους και να πάρετε προσφορές. Μην εκπλαγείτε αν δείτε μεγάλες διαφορές στις τιμές που θα σας ειπωθούν.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό που πρέπει να θυμάστε είναι ότι ακριβώς επειδή μία εικόνα της Παναγίας πρέπει να βρίσκεται σε κάθε σπίτι, είναι σίγουρο ότι θα μπορέσετε να αποκτήσετε μία σε τιμή που να ταιριάζει στο βαλάντιο σας. Δεν είναι ανάγκη να ξοδέψετε μία περιουσία για μία εικόνα.