Την Σαρακοστή τρώμε νηστίσιμα, ως αποτοξίνωση από το πλούσιο φαγοπότι της Αποκριάς – Χαλβάς, ταραμάς, ελιές, πίκλες, θαλασσινά, φασολάδα, βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη
Η Σαρακοστή αρχίζει, επτά εβδομάδες πριν το Πάσχα και διαρκεί για 40 συνεχόμενες ημέρες, ολοκληρώνοντας με την Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία της Παρασκευής την Έκτη Εβδομάδα.
Αμέσως μετά την καθαρά Δευτέρα 2022, ξεκινά η νηστεία της Σαρακοστής.
Τα έθιμα της Σαρακοστής, επειδή συνδέονται εν πολλοίς με τη θρησκευτική συμπεριφορά του λαού και τη λατρεία των νεκρών του τηρούνται περισσότερο από άλλα. Η τήρησή τους δεν έχει σχέση τόσο με τις κοινωνικές τάξεις όσο με τις ηλικίες.
Οι μεγαλύτεροι στην ηλικία νηστεύουν, μετέχουν στη λατρεία των ψυχών (ψυχοσάββατα, μνημόσυνα), και παρακολουθούν τις ακολουθίες των χαιρετισμών. Όσον αφορά τα μαγικοθρησκευτικά δρώμενα και τις μαντικές τελετουργίες έχουν χάσει την αρχική τους σημασία και όπου γίνονται ή αναβιώνουν έχουν καθαρά διασκεδαστικό χαρακτήρα.
Η νηστεία είναι το βασικό χαρακτηριστικό της Σαρακοστής που ξεκινά από την καθαρά Δευτέρα.
Τι τρώμε την νηστεία της Σαρακοστής;
Δεν τρώμε κρέας, ψάρι, γαλακτοκομικά, λάδι και κρασί.
Μόνο τα Σάββατα και τις Κυριακές επιτρέπονται το λάδι και το κρασί, εκτός φυσικά από το Μεγάλο Σάββατο. Στις 25 Μαρτίου και την Κυριακή των Βαΐων όσοι νηστεύουν τρώνε ψάρι.
Η κυρά Σαρακοστή: Πως γίνεται η κατασκευή;
Η Κυρά Σαρακοστή είναι έθιμο παλιό. Οι γιαγιάδες μας τη φτιάχναν με αλεύρι και νερό.
Για στολίδι της φορούσαν στο κεφάλι της σταυρό και το στόμα της ξεχνούσαν γιατί νήστευε καιρό και μετρούσαν τις ημέρες με τα πόδια της τα εφτά κόβαν ένα τη βδομάδα, μέχρι να έρθει το Πάσχα.
Η κυρά-Σαρακοστή, είναι μια γυναίκα δίχως στόμα γιατί δεν πρέπει να τρώει αλλά και να μη λέει περιττά λόγια.
Τα μάτια της είναι κλειστά για να βλέπει τα εσωτερικά της ψυχής και τα χέρια σταυρωμένα σε προσευχή.
Έχει 7 πόδια, όσα είναι και τα Σάββατα της Σαρακοστής. Έτσι μετριέται και ο χρόνος που μένει μέχρι τη μεγάλη γιορτή του Πάσχα.
Κάθε Σάββατο λοιπόν, της κόβουν και από ένα πόδι. Το τελευταίο πόδι που της κόβουν το Μεγάλο Σάββατο το τυλίγουν μέσα σε ένα ξερό σύκο ή δαμάσκηνο, το αναμιγνύουν ανάμεσα σε άλλα κι όποιος το βρει του φέρνει γούρι!
Το έθιμο της κυρά Σαρακοστής στις διάφορες περιοχές της Ελλάδας είναι πολύ παλιό και σχετίζεται µε τη γιορτή του Πάσχα. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα αυτοσχέδιο ημερολόγιο που βοηθούσε στο παρελθόν να μετρούν τις ημέρες της νηστείας ελλείψει ημερολογίων.
Γιατί τρώμε λαγάνα την καθαρά Δευτέρα;
Η λαγάνα είναι είναι ένα διαφορετικό ψωμί από όλα τα άλλα. Έχει λεπτή ψίχα και τραγανή κόρα που σου αφήνει μια ωραία γεύση.
Είναι πασπαλισμένη με σουσάμι και είναι must της καθαράς Δευτέρας. Με τη ξεχωριστή γεύση της χαρακτηρίζει τη μέρα, ενώ παράλληλα σηματοδοτεί την έναρξη της νηστείας της Μεγάλης Σαρακοστής.
Για να φτιάξουμε λαγάνα, ρίχνουμε το αλεύρι, το αλάτι, τη ζάχαρη, το λάδι, και μαζί με τη μαγιά τα ανακατεύουμε. Στην συνέχεια ρίχνουμε νερό και ζυμώνουμε μέχρι η ζύμη να μην κολλάει στα χέρια.
Στην συνέχεια για κανένα μισάωρο δεν κάνουμε τίποτα και την αφήνουμε να ξεκουραστεί.
Το έθιμο της λαγάνας παρασκευάζεται με μεράκι από τις νοικοκυρές και είναι πάντα τραγανή, νόστιμη και πασπαλισμένη με σουσάμι έχοντας μια ξεχωριστή γεύση.
Πλάθουμε τις λαγάνες και τις βάζουμε στη λαμαρίνα για άλλα 30 λεπτά, μέχρι να φουσκώσουν.
Τις λαδώνουμε, σκορπίζουμε το σουσάμι και τις ψήνουμε για 20 – 25 λεπτά, μέχρι να ροδίσουν ελαφρώς.
Το όνομα της προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό “λάγανον”, που ήταν μια πλακωτή ζύμη από αλεύρι και νερό.
Ταραμάς: Εύκολη συνταγή και παραδοσιακή
Οι περισσότεροι πηγαίνετε στα σούπερ μάρκετ και αγοράζετε έτοιμο τον ταραμά.
Δεν θα ξεχάσουμε όταν πριν πολλά χρόνια, οι γονείς μας, έφτιαχναν μόνοι τους τον ταραμά. Κατάφερναν να κάνουν ένα τέλειο χρώμα και μια γεύση που μας ταξίδευε στον παράδεισο. Στα κοινωνικά δίκτυα, βρήκαμε μια συνταγή που πραγματικά τα σπάει.
Υλικά
150 γρ ταραμάς
150 γρ ψίχα ψωμιού ή τοστ μουλιασμένη
50 γρ κρεμμύδι ξερό
50 γρ χυμό λεμόνι
150 γρ σόδα (αναψυκτικο)
2 κ.σ ζάχαρη
600 ml ηλιέλαιο
100 ml ελαιόλαδο
Πιπέρι τριμμένο
Κρατάμε λίγη σόδα και λίγο λεμόνι παραπάνω που ίσως χρειαστεί.
Εκτέλεση
Πρώτα χτυπάμε καλά τα στερεά υλικά μας. Πολτοποιουμε καλά ταραμά, κρεμμύδι και ψωμί μέχρι να γίνουν αλλοιφή.
Σε ενα άλλο μπολ ανακατεύουμε ζάχαρη, λεμόνι και σόδα και σε μια κανάτα μπλέκουμε τα λάδια μας.
Εδώ θα χρειαστεί λίγο “χέρι” αλλά και “μάτι”. Ξεκινάμε ρίχνοντας τα υγρά μας στον πολτό που δημιουργήσαμε πριν αφρατεύοντας το ακόμα περισσότερο. Ρίχνουμε κορδόνι το λάδι και βαράμε με το ραβδομπλεντερ σε κυκλικές κινήσεις που να τραβάνε το λάδι μέσα στο μείγμα.
Τώρα βλέπουμε ότι δένει η ταραμοσαλάτα μας. Αν σφίξει πολύ συμπληρώνουμε με την σόδα και τον χυμό λεμόνι που έχουμε κρατήσει στην άκρη. Κάθε ταραμάς δεν είναι ίδιος με τον άλλο και για αυτό η συνταγή μας είναι λίγο”ελεύθερη” όσον αφορά τα υγρά.
Και όμως χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή μιας και ο οργανισμός μας μπορεί να πάθει διάφορα προβλήματα. Δείτε παρακάτω:
Έλλειψη σιδήρου
Ο σίδηρος στα τρόφιμα υπάρχει σε δύο μορφές. Αιμικός (ζωικά τρόφιμα) και μη αιμικός (φυτικά). Η αιμική μορφή του σιδήρου είναι πιο εύκολα και άμεσα απορροφήσιμη σε σχέση με την μη αιμική. Είναι καλό λοιπόν να βοηθηθεί η απορρόφηση με τη ταυτόχρονη κατανάλωση τροφών πλούσιων σε βιταμίνη C και β καροτένια. Προσθέστε καρότο στα όσπρια σας και τις σαλάτες σας, λεμόνι και φρούτα στις σαλάτες σας!
Χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου
Επικρατεί η αντίληψη ότι οι μοναδικές διατροφικές πηγές ασβεστίου είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα και το γάλα. Η αλήθεια είναι ότι μπορούμε να επιτύχουμε την απαιτούμενη πρόσληψη ασβεστίου και από φυτικές πηγές όπως το μπρόκολο, το σπανάκι, οι ξηροί καρποί, τα αμύγδαλα και το σουσάμι. Ένα πρόβλημα δυσαπορρόφησης του ασβεστίου (λόγω της ύπαρξης οξαλικών οξέων) μπορεί εύκολα να ξεπεραστεί με το μαγείρεμα των λαχανικών που μειώνει σημαντικά τα οξαλικά οξέα.
Έλλειψη βιταμίνης Β12
Μοναδική πηγή της βιταμίνης Β12 είναι τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Ευτυχώς όμως για τους νηστεύοντες κυκλοφορούν στο εμπόριο αρκετά τυποποιημένα τρόφιμα φυτικής προέλευσης εμπλουτισμένα σε Β12.
Η νηστεία σε κάθε περίπτωση με τις ιδιαιτερότητές της είναι κοντά στο μοντέλο της Μεσογειακής Διατροφής και η εφαρμογή της, λαμβάνοντας υπόψιν τις ιδιαιτερότητες του κάθε ατόμου, είναι μια θετική επιλογή και ωφέλιμη στο βαθμό που ακολουθείται προσεκτικά και χωρίς ακρότητες.