Ο στολισμός του Πάσχα και το έθιμο της λαμπάδας

Το Πάσχα αποτελεί την πιο σημαντική γιορτή της ορθόδοξης Χριστιανικής παράδοσης, κάτι που εκδηλώνεται στην Ελλάδα με πλήθος από ήθη και έθιμα. Δύο από τα πιο χαρακτηριστικά από αυτά έχουν να κάνουν με τη λαμπάδα της Ανάστασης, αλλά και με τους διάφορους στολισμούς του Πάσχα που έχουν συγκεκριμένους συμβολισμούς.

Η λαμπάδα της Ανάστασης

Το έθιμο της λαμπάδας του Πάσχα είναι πραγματικά πάρα πολύ παλιό. Η προέλευση του βρίσκεται στις αρχές της χριστιανικής κοινότητας πριν από περίπου 2000 χρόνια. Για τους Έλληνες αποτελεί αγαπημένο έθιμο, κυρίως για τους μικρούς, που ανυπομονούν κάθε χρόνο από τη νονά ή το νονό να πάρουν το πολύχρωμο συμβολικό αυτό δώρο. Με τα χρόνια, η λαμπάδα δεν είναι απλά ένα συμβολικό δώρο, καθώς συνοδεύεται και από επιπλέον δώρα και κυρίως από παιχνίδια.

Από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους οι λαμπάδες χρησιμοποιούνταν το βράδυ της Ανάστασης από τους νεοφώτιστους χριστιανούς. Συνηθιζόταν τότε τη συγκεκριμένη μέρα, καθώς και την Κυριακή του Πάσχα να βαφτίζονται τα νέα μέλη της εκκλησίας. Η λαμπάδα είχε και συνεχίζει να διατηρεί σύμβολο του νεοφώτιστου μέλους της εκκλησίας, καθώς επίσης για του φωτός που χαρίζει στον κόσμο ο Χριστός. Η λαμπάδα στολίζεται εδώ και χρόνια με διάφορα διακοσμητικά στοιχεία. Στην αρχή ήταν απλές, όμως αργότερα άρχισαν να διακοσμούνται ναι άνθη, με κορδέλες και με άλλα σύμβολα της εποχής και του Πάσχα, κυρίως για θα γίνουν πιο ελκυστικές στα παιδιά. Πλέον υπάρχουν διαθέσιμες στα καταστήματα λαμπάδες που διακοσμούνται με κάθε είδους παιχνίδι κι αγαπημένο αντικείμενο των νεαρότερων ηλικιών.

Ο στολισμός του Επιταφίου 

Η παράδοση του στολισμού του Επιταφίου περνά από γενιά σε γενιά και θεωρείται από πολλούς ιδιαίτερη τέχνη. Πλήθος από λουλούδια καλύπτουν ολόκληρη την επιφάνεια του Επιταφίου, με το μπλε και το μωβ να έχουν ιδιαίτερο συμβολικό και πένθιμο χαρακτήρα, καθώς πρόκειται για τον τάφο του Ιησού.

Τις περισσότερες φορές χρησιμοποιούνται λουλούδια όπως είναι τα γαρύφαλλα, τα τριαντάφυλλα, τα χρυσάνθεμα, οι βιολέτες, ακόμα και οι ορχιδέες. Σε κάποια μέρη της Ελλάδος συνηθίζεται να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά αγριολούλουδα, τα οποία μαζεύουν οι νέοι και μεγαλύτεροι σε ηλικία από τους αγρούς. 

Ο στολισμός με Βάγια

Η Μεγάλη Εβδομάδα αρχίζει ουσιαστικά από την Κυριακή των Βαΐων. Ονομάζεται έτσι λόγω της υποδοχής “μετά βαΐων και κλάδων” του Ιησού στα Ιεροσόλυμα. Σε ανάμνηση αυτής της επίσκεψης του Ιησού, οι ναοί αλλά ακόμα και εξωτερικοί και εσωτερικοί χώροι παντού στολίζονται με κλαδιά από Βάγια. Μιλάμε για φυτά όπως είναι τα κλαδιά του φοίνικα, η δάφνη, η ιτιά, η ελιά, η μυρτιά κλπ.

Το έθιμο έχει διαφορετικές παραλλαγές ανάλογα με την περιοχή της Ελλάδας στην οποία πραγματοποιείται. Σε κάποιες περιοχές, πέρα από τους στολισμούς έχουμε και περιφορά των Βαΐων, που συνδυάζονται με σύμβολα, όπως είναι τα πλοία, τα γαϊδουράκια ή το φεγγάρι.

Τα πασχαλινά αυγά

Τα πασχαλινά αυγά και οι διακοσμήσεις που γίνονται με αυτά αποτελούν άλλο ένα παραδοσιακό έθιμο των Ελλήνων και των ορθοδόξων χριστιανών. Το κλασικό χρώμα το οποίο βάφονται τα αυγά είναι το κόκκινο, όμως υπάρχουν και άλλες πλέον επιλογές χρωμάτων. Παραδοσιακά η διακόσμηση των αυγών γινόταν επίσης με τη χρήση απλών υλικών όπως είναι τα φύλλα. Ένα φύλλο για παράδειγμα τοποθετείται πάνω στο αυγό και τυλίγεται με τούλι πριν ακολουθήσει η διαδικασία του βαψίματος.

Το αποτέλεσμα είναι ένα όμορφο σχέδιο στο συγκεκριμένο σημείο και ένα ομοιόμορφο βάψιμο στο υπόλοιπο αυγό. Αντίστοιχα σήμερα χρησιμοποιούνται διάφορα αντικείμενα, όπως είναι τα στένσιλ, οι δαντέλες κλπ. Τα αυγά διακοσμούν όχι μόνο την κουζίνα και την τραπεζαρία, αλλά όλους τους χώρους του σπιτιού. Μπορούμε πολλές φορές να τα δούμε και σε εξωτερικούς χώρους, πάνω σε τοίχους και σε χειροποίητες διακοσμητικές κατασκευές.