Πότε λέμε τα κάλαντα των Χριστουγέννων;

Κάλαντα Χριστουγέννων – Καλήν Εσπέραν Άρχοντες

Όταν έρχονται οι γιορτές πολλά παιδιά ψάχνουν να βρουν τους στίχους για τα κάλαντα Χριστουγέννων.

Αφού στολίσουμε το σπίτι μας, έρχεται και η στιγμή που θα ακούσουμε και τα όμορφα κάλαντα από παιδικές φωνές.

Η λέξη κάλαντα προέρχεται από τη λατινική «calenda», που σημαίνει αρχή του μήνα. Πιστεύεται ότι η ιστορία τους προχωρεί πολύ βαθιά στο παρελθόν και συνδέεται με την Αρχαία Ελλάδα. Βρήκαν, μάλιστα, αρχαία γραπτά κομμάτια παρόμοια με τα σημερινά κάλαντα.

Τα γνωστά κάλαντα Χριστουγέννων ψέλνουν τα παιδιά στα κατώφλια των σπιτιών. Τα κάλαντα Χριστουγέννων ψάλλονται κυρίως από παιδιά αλλά και μεγάλους. Μπορεί να συναντήσετε είτε ένα παιδί να λέει τα κάλαντα Χριστουγέννων είτε μια μεγάλη ομάδα από παιδιά. Μάλιστα μπορεί να δείτε και συνοδεία μουσικού οργάνου. Συνήθως βλέπουμε κιθάρα.

Τα Κάλαντα αποτελούν δημοτικά ευχητικά και εγκωμιαστικά τραγούδια που ψάλλονται εθιμικά κατ΄ έτος κυρίως την παραμονή μεγάλων θρησκευτικών εορτών όπως των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς (Αγ. Βασιλείου), των Θεοφανείων, ακόμη και των Βαΐων ή του Λαζάρου, με εξαίρεση εκείνων της Μεγάλης Παρασκευής που είναι κατανυκτικά.

Κύρια παραδοσιακά μουσικά όργανα που συνοδεύουν τα κάλαντα είναι το τρίγωνο, το λαούτο, το νταούλι η τσαμπούνα, η φλογέρα κ.ά.

Οι τραγουδιστές – οργανοπαίκτες των καλάντων ονομάζονται «καλαντιστές».

Σε περίπτωση που δεν υπάρχει μουσικό όργανο, τα παιδιά κρατάνε στα χέρια ένα τρίγωνο και λένε με χαρούμενες φωνές τα κάλαντα Χριστουγέννων.

Τα παιδιά ρωτούν συνήθως «Να τα πούμε;» και περιμένουν την απάντηση «Να τα πείτε». Ο νοικοκύρης ή η νοικοκυρά κάθε σπιτιού δίνει στα παιδιά ό,τι επιθυμεί (από κέρματα μέχρι… κέρασμα).Κάλαντα λέγονται την παραμονή των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων και είναι διαφορετικά για κάθε γιορτή.

Πριν πολλά χρόνια, ψάλλονταν από τα παιδιά το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων. Στις μέρες λένε τα κάλαντα Χριστουγέννων στις 24 Δεκεμβρίου.

Στο παρελθόν, τα παιδιά έψαλαν τα κάλαντα Χριστουγέννων κρατώντας στα χέρια τους τραμπούκες και βαποράκια. Κατασκεύαζαν και στόλιζαν πολύχρωμα καράβια με φωτεινά φαναράκια και χάρτινα φουντάκια. Κάποιες φορές αντί για βαπόρια κατασκεύαζαν εκκλησίες χάρτινες και φωτιζόμενες εσωτερικά.

Οι στίχοι για τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα

Καλήν εσπέραν άρχοντες,
αν είναι ορισμός σας,
Χριστού την Θείαν γέννησιν,
να πω στ’ αρχοντικό σας.
Χριστός γεννάται σήμερον,
εν Βηθλεέμ τη πόλη,
οι ουρανοί αγάλλονται,
χαίρει η φύσις όλη.
Εν τω σπηλαίω τίκτεται,
εν φάτνη των αλόγων,
ο βασιλεύς των ουρανών,
και ποιητής των όλων.
Σ’ αυτό το σπίτι που ‘ρθαμε,
πέτρα να μην ραγίσει,
και ο νοικοκύρης του σπιτιού,
χίλια χρόνια να ζήσει.