Ο Άγιος Βασίλης είναι η πιο αγαπημένη φιγούρα των Χριστουγέννων σε ολόκληρο τον κόσμο και τα παιδιά τον περιμένουν με ανυπομονησία κάθε χρόνο
Φορεί τα χαρακτηριστικά κόκκινα ρούχα και το γελαστό πρόσωπο, κρατώντας έναν γεμάτο σάκο με παιχνίδια και χαρά και έρχεται πρωτοχρονιά.
Μα ποια είναι η πραγματική του ιστορία; Και πότε ακριβώς έρχεται; Σύμφωνα με την παράδοση, ο Άγιος Βασίλης κάνει το μεγάλο του ταξίδι τη νύχτα της παραμονής της Πρωτοχρονιάς και μπαίνει στα σπίτια για να αφήσει δώρα σε μικρούς και μεγάλους.
Στην Ελλάδα, ο Άγιος Βασίλης τιμάται στις 1 Ιανουαρίου, ημέρα της γιορτής του Αγίου Βασιλείου. Σε αντίθεση με άλλες χώρες όπου τα δώρα έρχονται τα Χριστούγεννα, εδώ τα παιδιά ξυπνούν την Πρωτοχρονιά για να βρουν τα δώρα από τον Άγιο Βασίλη κάτω από το δέντρο. Η μορφή του συνδυάζει χριστιανική παράδοση και λαϊκή φαντασία.
Η εικόνα του σημερινού Αγίου Βασίλη με τη λευκή γενειάδα, τη κόκκινη στολή και τα γυαλιά, έχει επηρεαστεί και από το δυτικό πρότυπο του “Santa Claus”, ωστόσο παραμένει στενά συνδεδεμένη με τον Άγιο Βασίλειο τον Μέγα από την Καισαρεία. Ο ταπεινός και φιλάνθρωπος αυτός άγιος αποτέλεσε για αιώνες σύμβολο καλοσύνης και προσφοράς.
Τα παιδιά στην Ελλάδα περιμένουν με ανυπομονησία τον Άγιο Βασίλη και η παράδοσή μας τον θέλει να έρχεται μετά από τους Χριστουγεννιάτικους καλικάντζαρους. Ενώ αυτοί δημιουργούν αταξίες, εκείνος φέρνει ευλογία και δώρα. Την ίδια στιγμή, κάθε ελληνικό σπίτι κόβει τη βασιλόπιτα με το φλουρί, ένα έθιμο που συνδέεται άμεσα με τον Άγιο.
Η βασιλόπιτα και το κρυμμένο νόμισμα που χαρίζει τύχη στον τυχερό αποτελούν διαχρονικό έθιμο. Παράλληλα, τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς τραγουδιούνται από μικρούς και μεγάλους, περιγράφοντας τον Άγιο Βασίλη που «βαστά εικόνα και χαρτί, χαρτί και καλαμάρι».
Από την Καισαρεία, λοιπόν, ξεκινά το ταξίδι του ο Άγιος Βασίλης – όχι απαραίτητα με έλκηθρο και τάρανδους, αλλά με την ευλογία και την αγάπη του που γεμίζουν τις καρδιές των ανθρώπων. Κάθε φορά που ακούμε τα κάλαντα ή ανάβουμε τα λαμπάκια του δέντρου, νιώθουμε πως πλησιάζει αυτή η μαγική στιγμή.
Μαζί του φέρνει δώρα, χαμόγελα και χαρές. Δεν είναι τυχαίο που αποτελεί τον κεντρικό χαρακτήρα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς – ένας παγκόσμιος συμβολισμός της γενναιοδωρίας και της χαράς που τόσο έχουμε ανάγκη στις γιορτές.
Ας θυμηθούμε λοιπόν τα παραδοσιακά κάλαντα:
Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά,
ψηλή μου δεντρολιβανιά,
κι αρχή καλός μας χρόνος,
εκκλησιά με τ’ άγιο θρόνος.
Αρχή που βγήκε ο Χριστός,
άγιος και πνευματικός,
στη γη, στη γη να περπατήσει,
και να μας καλοκαρδίσει.
Άγιος Βασίλης έρχεται,
κι όλους μας καταδέχεται,
από την Καισαρεία,
συ ’σαι αρχόντισσα κυρία.
Με καλοσύνη, χαρά και πίστη στην παράδοση, ας υποδεχτούμε τον νέο χρόνο και ας αφήσουμε τον Άγιο Βασίλη να φέρει ευλογία και ελπίδα στα σπίτια μας.