Οι γιορτές έρχονται και πολλά παιδιά από τώρα ψάχνουν να βρουν τους στίχους για τα κάλαντα Πρωτοχρονιάς για να τους μάθουν και να τους τραγουδήσουν.
Αφού στολίσουμε το δέντρο στο σπίτι μας, έρχεται και η στιγμή που θα ακούσουμε και τα όμορφα κάλαντα από παιδικές φωνές.
Η λέξη κάλαντα προέρχεται από τη λατινική «calenda», που σημαίνει αρχή του μήνα. Πιστεύεται ότι η ιστορία τους προχωρεί πολύ βαθιά στο παρελθόν και συνδέεται με την Αρχαία Ελλάδα. Βρήκαν, μάλιστα, αρχαία γραπτά κομμάτια παρόμοια με τα σημερινά κάλαντα.
Τα γνωστά κάλαντα Πρωτοχρονιάς ψέλνουν τα παιδιά στα κατώφλια των σπιτιών.
Τα κάλαντα Πρωτοχρονιάς ψάλλονται κυρίως από παιδιά αλλά και μεγάλους. Μπορεί να συναντήσετε είτε ένα παιδί να λέει τα κάλαντα Πρωτοχρονιάς είτε μια μεγάλη ομάδα από παιδιά. Μάλιστα μπορεί να δείτε και συνοδεία μουσικού οργάνου. Συνήθως βλέπουμε κιθάρα.
Σε περίπτωση που δεν υπάρχει μουσικό όργανο, τα παιδιά κρατάνε στα χέρια ένα τρίγωνο και λένε με χαρούμενες φωνές τα κάλαντα Πρωτοχρονιάς.
Τα παιδιά ρωτούν συνήθως «Να τα πούμε;» και περιμένουν την απάντηση «Να τα πείτε». Ο νοικοκύρης ή η νοικοκυρά κάθε σπιτιού δίνει στα παιδιά ό,τι επιθυμεί (από κέρματα μέχρι… κέρασμα).Κάλαντα λέγονται την παραμονή των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων και είναι διαφορετικά για κάθε γιορτή.
Πριν πολλά χρόνια, ψάλλονταν από τα παιδιά το βράδυ της παραμονής της Πρωτοχρονιάς. Στις μέρες λένε τα κάλαντα Πρωτοχρονιάς στις 31 Δεκεμβρίου.
Στο παρελθόν, τα παιδιά έψαλαν τα κάλαντα Πρωτοχρονιάς κρατώντας στα χέρια τους τραμπούκες και βαποράκια. Κατασκεύαζαν και στόλιζαν πολύχρωμα καράβια με φωτεινά φαναράκια και χάρτινα φουντάκια. Κάποιες φορές αντί για βαπόρια κατασκεύαζαν εκκλησίες χάρτινες και φωτιζόμενες εσωτερικά.
Οι στίχοι για τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς
«Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά
ψηλή μου δεντρολιβανιά
κι αρχή κι αρχή καλός μας χρόνος
εκκλησιά εκκλησιά με τ΄άγιο θρόνο.
Αρχή που βγήκε ο Χριστός
Άγιος και πνευματικός
στη γη στη γη να περπατήσει
και να μας και να μας καλοκαρδίσει.
Άγιος Βασίλης έρχεται
κι όλους μας καταδέχεται
από από την Καισαρεία
συ ‘σ΄αρχό- συ ‘σ΄ αρχόντισσα κυρία.
Βαστά εικόνα και χαρτί
ζαχαροκάντιο ζυμωτή
χαρτί χαρτί και καλαμάρι
δες και με δες και ‘με το παλικάρι.
Το καλαμάρι έγραφε
τη μοίρα μου την έγραφε
και το και το χαρτί μιλούσε
Άγιε μου, Άγιε μου Βασίλη.»